تراریخته یعنی چی؟
این روزها احتمالا نام تراریخته رو زیاد شنیدین در این مقاله با جزییات تراریخته آشنا خواهید شد . با هلث کده بمانید.
تراریخته
تراریخته (به انگلیسی: Transgenesis)، که به آن تراژنی یا ترازایی نیز می‌گویند به فرآیند تزریق یک ژن بُرون‌زاد (به انگلیسی: Exogenous Gene) به جانداران زنده، گفته می‌شود. به طوری که جاندار ویژگی جدیدی پیدا کند و آن را به فرزندانش منتقل کند. در فناوری تولید جانداران تراریخته (ترازایی)، یک یا چند ژن به ژنوم طبیعی جاندار اضافه یا از آن حذف می‌شود. درصورتی که ژنی از جاندار حذف شود به جاندار حاصل «فروریخته» (به انگلیسی: Knock out) گفته می‌شود.
تعریف سازمان جهانی بهداشت: گیاهان، جانوران یا موجودات میکروسکوپی گفته می‌شود که ترکیب ژنتیکی آن‌ها (دی‌ان‌ای) به طریقی تغییر یافته که در طبیعت از راه جفت‌گیری یا نوترکیبی طبیعی اتفاق نمی‌افتد.[۱]
و یا به زبان ساده واژهٔ «تراریخته» ریشه در دستکاری ژنتیک محصولات مصرفی اعم از پوشاک و تغذیه دارد. در واقع محصولاتی که ساختار ژنتیکی آن‌ها با مهندسی ژنتیک تغییر یافته و یک خصوصیت ویژه در محصول ایجاد یا یک خصوصیت از آن حذف شده باشد که این تغییر هرگز در طبیعت نتواند رخ دهد را، تراریخته گویند.
میزان دیدگاه‌ها و پژوهش‌های مستند بر سودمند یا زیانبار بودن استفاده از این محصول با یکدیگر برابر است.
تاریخچه
اولین جاندار تراریخت در سال ۱۹۷۳ توسط استنلی کوهن و هربرت بویر تولید شد. پس از تولید اولین جاندار تراریخت طی نشست تحقیقاتی، تصمیماتی جهت کنترل و نظارت بر این فناوری نوپا گرفته شد. در نتیجه، دستکاری ژنتیکی به شرطی می‌تواند صورت بگیرد که در حیطه قوانین مؤسسه ملی سلامت آمریکا باشد.
کاربرد
جانداران تراریخت و فروریخت کاربردهای زیادی در پزشکی و زیست‌فناوری دارند. امروزه بسیاری از پروتئین‌های دارویی مانند انسولین، فاکتور ۸ انعقاد خون، هورمون‌های رشد و … از طریق این فناوری تولید می‌شود.
جانورانی که زیر تابش پرتو فرابنفش نور تولید می‌کنند باکتری‌های موسوم به «کاندوم‌های زنده» که جلوی تکثیر ویروس اچ‌آی‌وی را می‌گیرند.
خوک‌های مولد پروتئین اسفناج و بزهای تولیدکننده تار عنکبوت همگی از جانداران تراریخت هستند.
برتری‌ها
با اصلاح ژنتیکی می‌توان:
- گیاهان تراریخته به‌وجود آورد که به بیماری‌ها، آفت‌ها و حشرات، مقاوم هستند.
- تولید را در واحد سطح افزایش داده و بخشی مهمی از کمبود جهانی به مواد غذایی را رفع خواهد کرد.
- گیاهان خوراکی را به سمومی که برای دفع علف هرز استفاده می‌شوند مقاوم کرد.
- مواد غذایی مانند غلات، ذرت، سویا و غیره باعث می‌شود که بتوان با هزینه، نیروی کار، آبیاری، زهکشی و سموم کمتر، مقادیر بیشتری مواد غذایی تولید شود و با مشکل کمبود غذا در جهان مبارزه کرد.
- گیاهان را در شرایط نامساعد محیطی (خشک‌سالی، سرما و سیل) و همچنین زمین‌هایی که چندان برای کشاورزی مناسب نیستند (شوره زارها) پرورش داد.
- مواد غذایی را با بیشترین مقدار مواد مغذی مانند انواع اسید آمینه، پروتئین و ویتامین‌های ضروری تولید کرد تا به بهبود سلامت کمک کند.
- مواد حساسیت‌زا را در مواد غذایی گیاهی یا حیوانی کاهش داد.
- زمان بهره‌وری و تازه ماندن مواد غذایی را افزایش داد.
- منبع:ویکی پدیا
محصولات تراریخته چیست ؟
آقا اسم تراریخته یه ذره ترسناکه آدمو یاد فیلم های علمی تخیلی میندازه اما به زبون ساده ، محصول تراریخته یعنی دستکاری ژنتیکی محصولات یا جانوران . یعنی یک یا چند تا ژن رو به یه محصول یا جانور اضافه کنیم یا ازش کم کنیم تا ویژگی های اون محصول یا جانور رو تغییر بدیم . مثلا یه کاری کنیم ، میوه سیب چهار تا ویتامین بیشتر داشته باشه یا تولید پروتئین کنه . تراریخته به انگلیسی میشه Transgenesis که از دو واژه Transformation و Genesis گرفته شده . ترنسفورمیشن یعنی تغییر شکل و Genesis هم یعنی اصل و ریشه یه چیزی . پس Transgenesis یعنی تغییر دادن ژن اولیه و اصلی یه جاندار .
محصولات تراریخته چیست
محصول تراریخته واسه این تراریزی میشه که در برابر تهدیدها ، آفت ها یا بیماری ها مقاوم بشه . مثلا محصول گندم ، نیشکر ، ذرت و … رو جوری با مهندسی ژنتیک تغییر میدن که آفت روشون تاثیر نذاره . اینجوری محصول با کیفیت تر تولید میشه . خیلی رک بخوام بگم ، فعلا از محصولات تراریخته دارن سوء استفاده می کنن تا پول بیشتری به جیب بزنن . کلا انسان ها تا گند یه چیزی رو بخاطر پول درنیارن ، اصلاح نمیشن !
از مطالب زیر هم دیدن کنید
- علائم بیماری کلیه
- گاز گرفتن لب نی نی سایت
- اندانمکس
- صابون ابرو اسنس نی نی سایت
- روغن بنفشه پایه زیتون
- وکیل در شیرازوکیل
نکته مهم اینه که اگه چند تا ژن به محصول جدید اضافه بشه میگن تراریخته ولی اگه چندتا ژن ازش کم بشه یا کاری کنن که عملکرد نوعی از ژن مختل بشه ، میگن ” فروریخته ” .
تا یادم نرفته بگم که تراریزی توسط دستگاه مخصوص انجام میشه . یکی از مهمترین دستگاه ها Gene Gun هست که تصویرش رو می بینید :
حیوانات تراریخته
این حیوونای زبون بسته همیشه بازیچه دست اشرف مخلوقاتن ! البته اینم بگم که خیلی خوبه که حیوونا هستن وگرنه تمام این آزمایشات باید روی خود انسان انجام میشد . تراریزی در حیوانات هم انجام میشه . هم واسه اینکه گونه ای جدید از پروتئین یا مواد خوراکی رو توشون بوجود بیاریم ، هم اینکه گونه ای جدید از حیوانات رو داشته باشیم که در برابر تهدیدات زیست محیطی مقاوم ترن . مثلا در عکس زیر می بینید که ژن رویش و کنترل مو در موش سمت چپی برداشته شده . بینوا ببین چه شکلی شده . سمت راستی یه موش عادی بدون دستکاری هستش . پس موش زیر میشه موش فروریخته چون ژنش برداشته شده .
موش فروریخته یا Knock out
یا مثلا در تصویر زیر موش هایی رو می بینید که ژن شون دستکاری شده تا بتونن پروتئین فلورسنت سبز داشته باشن . پروتئین فلورسنت سبز حاوی 238 تا اسید آمینه هست . می دونید که بعضی از اسید های آمینه برای بدن ضروریه . اسید آمینه جزء تشکیل دهنده پروتئینه . حیوانات تراریخته که به پروتئین فلورسنت سبز مجهز میشن ، زیر نور آبی یا فرابنفش ، به رنگ سبز دیده میشن : ( موش وسطیه موش معمولیه )
گیاهان تراریخته
تراریزی در مورد گیاهان هم انجام میشه . علت وجود محصولات تراریخته در گیاهان اینه که در برابر آفت و جانوران موذی در امان باشن و یا اینکه ویژگی جدیدی به گیاه اضافه بشه که برای مصرف کننده مفید باشه . البته تولید کننده هم از این محصولات تراریخته سود می بره .
در سال 1997 حدود 5 میلیون کودک در جنوب شرق آسیا به خاطر کمبود ویتامین A دچار بیماری خشکی چشم شدن ! از 5 میلیون حدود یک میلیون و 250 هزار نفرشون کور شدن !!! بخاطر همین اومدن برنج های اون منطقه رو تراریخته کردن ، یعنی کاری کردن که ویتامین A درون برنج بوجود بیاد تا این بیماری رفع بشه . برای اینکار مقادیری از ژن نرگس زرد رو به خاک های زراعی اون محل اضافه کردن تا بتونن ماده بتاکاروتن رو بیشتر کنن . بتاکاروتن ، زمینه ساز تولید ویتامین A هست . به این برنج میگن برنج طلایی یا Golden Rice .
محصولات تراریخته – برنج طلایی
خدا کنه علم محصولات تراریخته تو ایران رشد نکنه چون کسی به نفع مردم محصول دستکاری شده درست نمی کنه ، یه جوری محصول رو می زنن که وزنش بیشتر بشه و بتونن بیشتر بفروشن . دیگه کاری ندارن که مردم مریض میشن یا نه ! خدایا به دادمون برس .
بیشتر از این علم بایولوژی ندارم ، فقط خواستم در حد توانم توضیح بدم که این تراریخته تراریخته که میگن چیه . امیدوارم که مفید بوده باشه . راستی دوستان ، پیشنهاد میکنم دوره های انگلیسی علم فردا رو تهیه کنید ، دنیاتون عوض میشه ! خیلی فرقه بین کسی که انگلیسی میدونه و نمیدونه !
بدون دیدگاه